guide [PL] intro

Polish translation for intro-upgrade-from-v1 and intro-yii.
Few annotations for README as well.

docs/guide-pl/README.md

@@ -1,5 +1,5 @@
 Przewodnik po Yii 2.0
-===============================
+=====================
 
 Ten poradnik udostępniony jest na [Warunkach dokumentacji Yii](http://www.yiiframework.com/doc/terms/).
 
@@ -9,14 +9,14 @@ Wszelkie prawa zastrzeżone.
 
 
 Wstęp
-------------
+-----
 
 * [O Yii](intro-yii.md)
 * [Aktualizacja z wersji 1.1](intro-upgrade-from-v1.md)
 
 
 Pierwsze kroki
----------------
+--------------
 
 * [Instalacja Yii](start-installation.md)
 * [Uruchamianie aplikacji](start-workflow.md)
@@ -28,7 +28,7 @@ Pierwsze kroki
 
 
 Struktura aplikacji
----------------------
+-------------------
 
 * [Przegląd](structure-overview.md)
 * [Skrypty wejściowe](structure-entry-scripts.md)
@@ -45,7 +45,7 @@ Struktura aplikacji
 
 
 Obsługa żądań
------------------
+-------------
 
 * [Przegląd](runtime-overview.md)
 * [Bootstrapping](runtime-bootstrapping.md)
@@ -58,7 +58,7 @@ Obsługa żądań
 
 
 Kluczowe koncepcje
-------------
+------------------
 
 * [Komponenty](concept-components.md)
 * [Właściwości](concept-properties.md)
@@ -72,10 +72,10 @@ Kluczowe koncepcje
 
 
 Praca z bazami danych
-----------------------
+---------------------
 
 * [Obiekt dostępu do danych (DAO)](db-dao.md): Łączenie z bazą, podstawowe zapytania, transakcje i manipulacja schematem.
-* [Budowniczy kwerend](db-query-builder.md): Zapytania do bazy danych z użyciem warstwy abstrakcyjnej.
+* [Konstruktor kwerend](db-query-builder.md): Zapytania do bazy danych z użyciem warstwy abstrakcyjnej.
 * [Rekord aktywny](db-active-record.md): ORM Rekordu aktywnego, otrzymywanie i manipulacja rekordami oraz definiowanie relacji.
 * [Migracje](db-migrations.md): Użycie systemu kontroli wersji na twoich bazach danych podczas tworzenia aplikacji w grupie.
 * [Sphinx](db-sphinx.md)
@@ -85,7 +85,7 @@ Praca z bazami danych
 
 
 Odbieranie danych od użytkowników
------------------------
+---------------------------------
 
 * [Tworzenie formularzy](input-forms.md)
 * [Walidacja danych wejściowych](input-validation.md)
@@ -95,7 +95,7 @@ Odbieranie danych od użytkowników
 
 
 Wyświetlanie danych
----------------
+-------------------
 
 * [Formatowanie danych](output-formatting.md)
 * [Stronicowanie](output-pagination.md)
@@ -103,11 +103,11 @@ Wyświetlanie danych
 * [Dostawcy danych](output-data-providers.md)
 * [Widżety danych](output-data-widgets.md)
 * [Praca ze skryptami po stronie klienta](output-client-scripts.md)
-* [Motywy (Theming)](output-theming.md)
+* [Skórki i motywy (Theming)](output-theming.md)
 
 
 Bezpieczeństwo
---------
+--------------
 
 * [Uwierzytelnianie](security-authentication.md)
 * [Autoryzacja](security-authorization.md)
@@ -117,7 +117,7 @@ Bezpieczeństwo
 
 
 Pamięć podręczna
--------
+----------------
 
 * [Przegląd](caching-overview.md)
 * [Pamięć podręczna danych](caching-data.md)
@@ -127,7 +127,7 @@ Pamięć podręczna
 
 
 Webserwisy z wykorzystaniem REST
---------------------
+--------------------------------
 
 * [Szybki start](rest-quick-start.md)
 * [Zasoby](rest-resources.md)
@@ -141,7 +141,7 @@ Webserwisy z wykorzystaniem REST
 
 
 Narzędzia wspomagające tworzenie aplikacji
------------------
+------------------------------------------
 
 * [Pasek debugowania i debuger](tool-debugger.md)
 * [Generowanie kodu przy użyciu Gii](tool-gii.md)
@@ -149,7 +149,7 @@ Narzędzia wspomagające tworzenie aplikacji
 
 
 Testowanie
--------
+----------
 
 * [Przegląd](test-overview.md)
 * [Ustawienia środowiska testowego](test-endvironment-setup.md)
@@ -160,7 +160,7 @@ Testowanie
 
 
 Tematy specjalne
---------------
+----------------
 
 * [Szablon zaawansowanej aplikacji](tutorial-advanced-app.md)
 * [Tworzenie aplikacji od podstaw](tutorial-start-from-scratch.md)
@@ -169,7 +169,7 @@ Tematy specjalne
 * [Internacjonalizacja](tutorial-i18n.md)
 * [Wysyłanie poczty](tutorial-mailing.md)
 * [Poprawianie wydajności](tutorial-performance-tuning.md)
-* [Shared Hosting Environment](tutorial-shared-hosting.md)
+* [Współdzielone środowisko hostujące](tutorial-shared-hosting.md)
 * [Silniki szablonów](tutorial-template-engines.md)
 * [Praca z kodem zewnętrznym](tutorial-yii-integration.md)
 
@@ -190,10 +190,19 @@ Widżety
 
 
 Klasy pomocnicze
--------
+----------------
 
 * [Przegląd](helper-overview.md)
 * [ArrayHelper](helper-array.md)
 * [Html](helper-html.md)
 * [Url](helper-url.md)
 
+
+Uwagi do polskiego tłumaczenia przewodnika
+------------------------------------------
+
+Niektóre z użytych w tym przewodniku programistycznych nazw zostały celowo spolszczone, w przypadku, gdy 
+w literaturze popularnej nie występują ich polskie odpowiedniki. Mam nadzieję, że czytelnik wybaczy mi okazjonalne 
+"settery", "gettery" i "traity", które umieszczam tutaj licząc na powszechne zrozumienie tych terminów w polskiej 
+społeczności programistycznej. Jednocześnie spolszczenia/tłumaczenia niektórych terminów, jak "Fixtures", odmawiam na razie 
+całkowicie, licząc na to, że język polski w końcu nadgoni lub wchłonie, w ten, czy inny sposób, techniczne nowości.

docs/guide-pl/intro-upgrade-from-v1.md

@@ -0,0 +1,515 @@
+Aktualizacja z wersji 1.1
+=========================
+
+Pomiędzy wersjami 1.1 i 2.0 Yii jest ogrom różnic, ponieważ framework został całkowicie przepisany w 2.0.
+Z tego też powodu aktualizacja z wersji 1.1 nie jest tak trywialnym procesem, jak w przypadku aktualizacji pomiędzy pomniejszymi wersjami. 
+W tym przewodniku zapoznasz się z największymi różnicami dwóch głównych wersji.
+
+Jeśli nie korzystałeś wcześniej z Yii 1.1, możesz pominąć tę sekcję i przejść bezpośrednio do "[Pierwszych kroków](start-installation.md)".
+
+Zwróć uwagę na to, że Yii 2.0 wprowadza znacznie więcej nowych funkcjonalności, niż wymienionych jest w tym podsumowaniu. 
+Wskazane jest zapoznanie się z treścią całego przewodnika, aby poznać je wszystkie. Jest bardzo prawdopodobne, że niektóre z mechanizmów, które 
+poprzednio musiałeś stworzyć samemu, teraz są częścią podstawowego kodu.
+
+
+Instalacja
+----------
+
+Yii 2.0 w pełni korzysta z udogodnień [Composera](https://getcomposer.org/), będącego de facto menadżerem projektów PHP. 
+Z jego pomocą odbywa się zarówno instalacja podstawowego frameworka, jak i wszystkich rozszerzeń. Aby zapoznać się ze szczegółową 
+instrukcją instalacji Yii 2.0, przejdź do sekcji [Instalacja Yii](start-installation.md). Jeśli chcesz stworzyć nowe rozszerzenie 
+lub zmodyfikować istniejące w wersji 1.1, aby było kompatybilne z 2.0, przejdź do sekcji [Tworzenie rozszerzeń](structure-extensions.md#creating-extensions).
+
+
+Wymagania PHP
+-------------
+
+Yii 2.0 wymaga PHP w wersji 5.4 lub nowszej, która została znacząco ulepszona w stosunku do wersji 5.2 (wymaganej przez Yii 1.1).
+Z tego też powodu już na poziomie samego języka pojawiło się sporo różnic, na które należy zwrócić uwagę.
+Poniżej znajdziesz krótkie podsumowanie głównych różnic dotyczących PHP:
+
+- [Przestrzenie nazw](http://php.net/manual/pl/language.namespaces.php).
+- [Funkcje anonimowe](http://php.net/manual/pl/functions.anonymous.php).
+- Skrócona składnia zapisu tablic `[...elementy...]` używana zamiast `array(...elementy...)`.
+- Krótkie tagi echo `<?=` używane w plikach widoków. Można ich używać bezpiecznie, począwszy od PHP 5.4.
+- [Klasy i interfejsy SPL](http://php.net/manual/pl/book.spl.php).
+- [Opóźnione statyczne wiązania](http://php.net/manual/pl/language.oop5.late-static-bindings.php).
+- [Data i czas](http://php.net/manual/pl/book.datetime.php).
+- [Traity](http://php.net/manual/pl/language.oop5.traits.php).
+- [Rozszerzenie intl](http://php.net/manual/pl/book.intl.php). Yii 2.0 korzysta z rozszerzenia PHP `intl` do wsparcia obsługi internacjonalizacji.
+
+
+Przestrzeń nazw
+---------------
+
+Najbardziej oczywista zmiana w Yii 2.0 dotyczy używania przestrzeni nazw. Praktycznie każda z podstawowych klas je wykorzystuje, np. `yii\web\Request`. 
+Prefiks "C" nie jest już używany w nazwach, a sam schemat nazewnictwa odpowiada teraz strukturze folderów - dla przykładu `yii\web\Request` wskazuje, 
+że plik klasy to `web/Request.php` znajdujący się w folderze frameworka Yii.
+
+Dzięki mechanizmowi ładowania klas Yii możesz użyć dowolnej podstawowej klasy frameworka bez konieczności bezpośredniego dołączania jej kodu.
+
+
+Komponent i obiekt
+------------------
+
+Yii 2.0 rozdzielił klasę `CComponent` z 1.1 na dwie: [[yii\base\Object]] i [[yii\base\Component]].
+Lekka klasa [[yii\base\Object|Object]] pozwala na zdefiniowanie [właściwości obiektu](concept-properties.md) poprzez gettery i settery. 
+Klasa [[yii\base\Component|Component]] dziedziczy po [[yii\base\Object|Object]] i dodatkowo wspiera obsługę [zdarzeń](concept-events.md) oraz [zachowań](concept-behaviors.md).
+
+Jeśli Twoja klasa nie wymaga ww. wsparcia, rozważ użycie [[yii\base\Object|Object]] jako klasy podstawowej. Tak jest zazwyczaj w przypadku klas reprezentujących 
+najbardziej podstawową strukturę danych.
+
+
+Konfiguracja obiektu
+--------------------
+
+Klasa [[yii\base\Object|Object]] wprowadza ujednoliconą formę konfigurowania obiektów. Każda klasa dziedzicząca po [[yii\base\Object|Object]] powinna zadeklarować swój 
+konstruktor (jeśli tego wymaga) w następujący sposób, dzięki czemu zostanie poprawnie skonfigurowana:
+
+```php
+class MyClass extends \yii\base\Object
+{
+    public function __construct($param1, $param2, $config = [])
+    {
+        // ... inicjalizacja przed skonfigurowaniem
+
+        parent::__construct($config);
+    }
+
+    public function init()
+    {
+        parent::init();
+
+        // ... inicjalizacja po skonfigurowaniu
+    }
+}
+```
+
+W powyższym przykładzie ostatnim parametrem konstruktora musi być tablica konfiguracyjna, 
+zawierająca pary nazwa-wartość służące do zainicjowania właściwości na końcu konstruktora.
+Możesz nadpisać metodę [[yii\base\Object::init()|init()]], aby wykonać dodatkowy proces inicjalizacyjny po 
+zaaplikowaniu konfiguracji.
+
+Dzięki tej konwencji możesz tworzyć i konfigurować nowe obiekty, używając 
+tablicy konfiguracyjnej:
+
+```php
+$object = Yii::createObject([
+    'class' => 'MyClass',
+    'property1' => 'abc',
+    'property2' => 'cde',
+], [$param1, $param2]);
+```
+
+Więcej szczegółów na temat konfiguracji znajdziesz w sekcji [Konfiguracje](concept-configurations.md).
+
+
+Zdarzenia (Events)
+------------------
+
+W Yii 1 zdarzenia były tworzone poprzez definiowanie `on`-metody (np., `onBeforeSave`). W Yii 2 możesz użyć dowolnej nazwy. Uruchomienie zdarzenia następuje 
+poprzez wywołanie metody [[yii\base\Component::trigger()|trigger()]]:
+
+```php
+$event = new \yii\base\Event;
+$component->trigger($eventName, $event);
+```
+
+Aby dołączyć uchwyt do zdarzenia, użyj metody [[yii\base\Component::on()|on()]]:
+
+```php
+$component->on($eventName, $handler);
+// a aby odłączyć uchwyt użyj:
+// $component->off($eventName, $handler);
+```
+
+Zdarzenia zostały wzbogacone w wiele udoskonaleń. Więcej szczegółów na ten temat znajdziesz w sekcji [Zdarzenia (Events)](concept-events.md).
+
+
+Aliasy ścieżek
+--------------
+
+Yii 2.0 rozszerza funkcjonalność aliasów ścieżek zarówno na ścieżki plików oraz folderów, jak i adresy URL. Yii 2.0 wymaga teraz też, 
+aby nazwa aliasu zaczynała się znakiem `@` w celu odróżnienia jej od zwyczajnych ścieżek plików/folderów lub URLi.
+Dla przykładu: alias `@yii` odnosi się do folderu instalacji Yii. Aliasy ścieżek są wykorzystywane w większości miejsc w podstawowym 
+kodzie Yii, choćby [[yii\caching\FileCache::cachePath]] - można tu przekazać zarówno zwykłą ścieżkę, jak i alias.
+
+Alias ścieżki jest mocno powiązany z przestrzenią nazw klasy. Zalecane jest, aby zdefiniować alias dla każdej podstawowej 
+przestrzeni nazw, dzięki czemu mechanizm automatycznego ładowania klas Yii nie będzie wymagał dodatkowej konfiguracji. 
+Dla przykładu: dzięki temu, że `@yii` odwołuje się do folderu instalacji Yii, klasa taka jak `yii\web\Request` może być automatycznie załadowana. 
+Jeśli używasz zewnętrznych bibliotek, jak np. Zend Framework, możesz zdefiniować alias `@Zend` odnoszący się do folderu instalacji tego frameworka. 
+Od tej pory Yii będzie również w stanie automatycznie załadować każdą klasę z tej biblioteki.
+
+Więcej o aliasach ścieżek dostępne jest w sekcji [Aliasy](concept-aliases.md).
+
+
+Widoki
+------
+
+Najbardziej znaczącą zmianą dotyczącą widoków w Yii 2 jest użycie specjalnej zmiennej `$this`. W widoku nie odnosi się ona już do 
+aktualnego kontrolera lub widżetu, lecz do obiektu *widoku*, nowej koncepcji przedstawionej w 2.0. Obiekt *widoku* jest klasą typu [[yii\web\View]], która 
+reprezentuje część wzorca MVC. Jeśli potrzebujesz odwołać się do kontrolera lub widżetu w widoku, możesz użyć `$this->context`.
+
+Aby zrenderować częściowy widok wewnątrz innego widoku, możesz użyć `$this->render()` zamiast dotychczasowego `$this->renderPartial()`. 
+Wywołanie `render` musi teraz też być bezpośrednio wyechowane, ponieważ metoda `render()` zwraca rezultat renderowania zamiast od razu go wyświetlać. 
+
+```php
+echo $this->render('_item', ['item' => $item]);
+```
+
+Oprócz wykorzystania PHP jako podstawowego języka szablonów, Yii 2.0 oficjalnie wspiera dwa popularne silniki szablonów: Smarty i Twig (The Prado nie jest już wspierany).
+Aby użyć któregokolwiek z tych silników, musisz skonfigurować komponent aplikacji `view` poprzez ustawienie właściwości [[yii\base\View::$renderers|View::$renderers]]. 
+Po więcej szczegółów przejdź do sekcji [Silniki szablonów](tutorial-template-engines.md).
+
+
+Modele
+------
+
+Yii 2.0 korzysta z [[yii\base\Model]] jako bazowego modelu, podobnie jak `CModel` w 1.1.
+Klasa `CFormModel` została całkowicie usunięta, w Yii 2 należy rozszerzyć [[yii\base\Model]], aby stworzyć klasę modelu formularza.
+
+Yii 2.0 wprowadza nową metodę [[yii\base\Model::scenarios()|scenarios()]], służącą do deklarowania scenariuszy, jak i do oznaczania, w którym scenariuszu 
+atrybut będzie wymagał walidacji, może być uznany za bezpieczny lub nie itp. Dla przykładu:
+
+```php
+public function scenarios()
+{
+    return [
+        'backend' => ['email', 'role'],
+        'frontend' => ['email', '!role'],
+    ];
+}
+```
+
+Widzimy tutaj dwa zadeklarowane scenariusze: `backend` i `frontend`. W scenariuszu `backend` obydwa atrybuty, 
+`email` i `role`, są traktowane jako bezpieczne i mogą być przypisane zbiorczo. W przypadku scenariusza `frontend`, 
+`email` może być przypisany zbiorczo, ale `role` już nie. Zarówno `email` jak i `role` powinny przejść proces walidacji.
+
+Metoda [[yii\base\Model::rules()|rules()]] wciąż służy do zadeklarowania zasad walidacji. Zauważ, że z powodu wprowadzenia [[yii\base\Model::scenarios()|scenarios()]], 
+nie ma już walidatora `unsafe`.
+
+Jeśli metoda [[yii\base\Model::rules()|rules()]] deklaruje użycie wszystkich możliwych scenariuszy i jeśli nie masz potrzeby deklarowania atrybutów `unsafe` (niebezpiecznych), 
+w większości przypadków nie potrzebujesz nadpisywać metody [[yii\base\Model::scenarios()|scenarios()]].
+
+Aby dowiedzieć się więcej o modelach, przejdź do sekcji [Modele](structure-models.md).
+
+
+Kontrolery
+----------
+
+Yii 2.0 używa [[yii\web\Controller]] jako bazowej klasy kontrolera, podobnie do `CController` w Yii 1.1.
+[[yii\base\Action]] jest bazową klasą dla akcji.
+
+Najbardziej oczywistą implikacją tych zmian jest to, że akcja kontrolera powinna zwracać zawartość, którą chcesz wyświetlić, zamiast wyświetlać ją bezpośrednio:
+
+```php
+public function actionView($id)
+{
+    $model = \app\models\Post::findOne($id);
+    if ($model) {
+        return $this->render('view', ['model' => $model]);
+    } else {
+        throw new \yii\web\NotFoundHttpException;
+    }
+}
+```
+
+Przejdź do sekcji [Kontrolery](structure-controllers.md), aby poznać więcej szczegółów na ten temat.
+
+
+Widżety
+-------
+
+Yii 2.0 korzysta z [[yii\base\Widget]] jako bazowej klasy widżetów, podobnie jak `CWidget` w Yii 1.1.
+
+Dla lepszego wsparcia frameworka w aplikacjach IDE Yii 2.0 wprowadził nową składnię używania widżetów. Używane są teraz metody 
+[[yii\base\Widget::begin()|begin()]], [[yii\base\Widget::end()|end()]] i [[yii\base\Widget::widget()|widget()]] w następujący sposób:
+
+```php
+use yii\widgets\Menu;
+use yii\widgets\ActiveForm;
+
+// Zwróć uwagę na konieczność użycia "echo", aby wyświetlić rezultat
+echo Menu::widget(['items' => $items]);
+
+// Przekazujemy tablicę, aby zainicjalizować właściwości obiektu
+$form = ActiveForm::begin([
+    'options' => ['class' => 'form-horizontal'],
+    'fieldConfig' => ['inputOptions' => ['class' => 'input-xlarge']],
+]);
+... pola formularza w tym miejscu ...
+ActiveForm::end();
+```
+
+Więcej szczegółów na ten temat znajdziesz w sekcji [Widżety](structure-widgets.md).
+
+
+Skórki i motywy (Theming)
+-------------------------
+
+Skórki działają zupełnie inaczej w 2.0. Oparte są teraz na mechanizmie mapowania ścieżki, który przekształca źródłowy plik widoku 
+w plik widoku skórki. Dla przykładu, jeśli mapa ścieżki dla skórki to `['/web/views' => '/web/themes/basic']`, to skórkowa wersja pliku widoku 
+`/web/views/site/index.php` to `/web/themes/basic/site/index.php`. Dzięki temu skórki mogą być użyte dla dowolnego pliku widoku, nawet w przypadku 
+widoku wyrenderowanego poza kontekstem kontrolera lub widżetu.
+
+Nie ma również już komponentu `CThemeManager`. Zamiast tego `theme` jest konfigurowalną właściwością komponentu aplikacji `view`.
+
+Sekcja [Skórki i motywy (Theming)](output-theming.md) zawiera więcej szczegółów na ten temat.
+
+
+Aplikacje konsolowe
+-------------------
+
+Aplikacje konsolowe używają teraz kontrolerów tak jak aplikacje webowe. Kontrolery konsolowe powinny rozszerzać klasę 
+[[yii\console\Controller]], podobnie jak `CConsoleCommand` w 1.1.
+
+Aby uruchomić polecenie konsoli, użyj `yii <route>`, gdzie `<route>` oznacza ścieżkę kontrolera (np. `sitemap/index`). 
+Dodatkowe anonimowe argumenty są przekazywane jako parametry do odpowiedniej metody akcji kontrolera, natomiast nazwane 
+argumenty są przetwarzane według deklaracji zawartych w [[yii\console\Controller::options()]].
+
+Yii 2.0 wspiera automatyczne generowanie informacji pomocy poprzez bloki komentarzy.
+
+Aby dowiedzieć się więcej na ten temat, przejdź do sekcji [Komendy konsolowe](tutorial-console.md).
+
+
+I18N
+----
+
+Yii 2.0 usunął wbudowany formater dat i liczb na rzecz [modułu PECL intl PHP](http://pecl.php.net/package/intl).
+
+Tłumaczenia wiadomości odbywają się teraz poprzez komponent aplikacji `i18n`, w którym można ustalić zestaw źródeł treści, 
+dzięki czemu możliwy jest ich wybór dla różnych kategorii wiadomości.
+
+W sekcji [Internacjonalizacja](tutorial-i18n.md) znajdziesz więcej szczegółów na ten temat.
+
+
+Filtry akcji
+------------
+
+Filtry akcji są implementowane od teraz za pomocą zachowań (behavior). Aby zdefiniować nowy filtr, należy rozszerzyć klasę [[yii\base\ActionFilter]]. 
+Użycie filtru odbywa się poprzez dołączenie go do kontrolera jako zachowanie. Dla przykładu: aby użyć filtra [[yii\filters\AccessControl]], dodaj poniższy kod w kontrolerze:
+
+```php
+public function behaviors()
+{
+    return [
+        'access' => [
+            'class' => 'yii\filters\AccessControl',
+            'rules' => [
+                ['allow' => true, 'actions' => ['admin'], 'roles' => ['@']],
+            ],
+        ],
+    ];
+}
+```
+
+Więcej informacji na ten temat znajdziesz w sekcji [Filtry](structure-filters.md).
+
+
+Zasoby (Assets)
+---------------
+
+Yii 2.0 wprowadza nowy mechanizm tzw. *pakietów zasobów*, który zastąpił koncepcję pakietów skryptowych z Yii 1.1.
+
+Pakiet zasobów jest kolekcją plików zasobów (np. plików JavaScript, CSS, obrazków, itd.) zgromadzoną w folderze. 
+Każdy pakiet jest reprezentowany przez klasę rozszerzającą [[yii\web\AssetBundle]]. Zarejestrowanie pakietu poprzez 
+metodę [[yii\web\AssetBundle::register()]] pozwala na udostępnienie go publicznie. W przeciwieństwie do rozwiązania z Yii 1, 
+strona rejestrująca pakiet będzie automatycznie zawierać referencje do plików JavaScript i CSS wymienionych na jego liście.
+
+Sekcja [Zasoby (Assets)](structure-assets.md) zawiera szczegółowe informacje na ten temat.
+
+
+Klasy pomocnicze
+----------------
+
+Yii 2.0 zawiera wiele powszechnie używanych statycznych klas pomocniczych (helperów), takich jak:
+
+* [[yii\helpers\Html]]
+* [[yii\helpers\ArrayHelper]]
+* [[yii\helpers\StringHelper]]
+* [[yii\helpers\FileHelper]]
+* [[yii\helpers\Json]]
+
+W sekcji [Klasy pomocnicze](helper-overview.md) znajdziesz więcej informacji na ten temat.
+
+
+Formularze
+----------
+
+Yii 2.0 wprowadza koncepcję *pola* do budowy formularzy, korzystając z klasy [[yii\widgets\ActiveForm]]. 
+Pole jest kontenerem składającym się z etykiety, pola wprowadzenia danych formularza, informacji o błędzie i/lub tekstu podpowiedzi, reprezentowanym 
+przez obiekt klasy [[yii\widgets\ActiveField|ActiveField]].
+Używając pól, możesz stworzyć formularz w sposób o wiele prostszy i bardziej przejrzysty niż do tej pory:
+
+```php
+<?php $form = yii\widgets\ActiveForm::begin(); ?>
+    <?= $form->field($model, 'username') ?>
+    <?= $form->field($model, 'password')->passwordInput() ?>
+    <div class="form-group">
+        <?= Html::submitButton('Login') ?>
+    </div>
+<?php yii\widgets\ActiveForm::end(); ?>
+```
+
+Aby dowiedzieć się więcej na ten temat, przejdź do sekcji [Tworzenie formularzy](input-forms.md).
+
+
+Konstruktor kwerend
+-------------------
+
+W 1.1 budowanie kwerend było rozrzucone pomiędzy kilka klas, tj. `CDbCommand`, `CDbCriteria` i `CDbCommandBuilder`. 
+Yii 2.0 reprezentuje kwerendę bazodanową w postaci obiektu [[yii\db\Query|Query]], który może być zamieniony 
+w komendę SQL za pomocą [[yii\db\QueryBuilder|QueryBuilder]].
+Przykładowo:
+
+```php
+$query = new \yii\db\Query();
+$query->select('id, name')
+      ->from('user')
+      ->limit(10);
+
+$command = $query->createCommand();
+$sql = $command->sql;
+$rows = $command->queryAll();
+```
+
+Co najlepsze, taki sposób tworzenia kwerend może być również wykorzystany przy pracy z [Rekordem aktywnym](db-active-record.md).
+
+Po więcej szczegółów udaj się do sekcji [Konstruktor kwerend](db-query-builder.md).
+
+
+Rekord aktywny
+--------------
+
+Yii 2.0 wprowadza sporo zmian w [Rekordach aktywnych](db-active-record.md). Dwie najbardziej znaczące to 
+konstruowanie kwerend i obsługa relacji.
+
+Klasa `CDbCriteria` z 1.1 została zastąpiona przez [[yii\db\ActiveQuery]] w Yii 2. Klasa ta rozszerza [[yii\db\Query]], dzięki czemu 
+dziedziczy wszystkie metody konstruowania kwerend. Aby rozpocząć budowanie kwerendy, wywołaj metodę [[yii\db\ActiveRecord::find()]]:
+
+```php
+// Pobranie wszystkich *aktywnych* klientów i posortowanie po ich ID:
+$customers = Customer::find()
+    ->where(['status' => $active])
+    ->orderBy('id')
+    ->all();
+```
+
+Deklaracja relacji polega na prostym zdefiniowaniu metody gettera, który zwróci obiekt [[yii\db\ActiveQuery|ActiveQuery]].
+Nazwa właściwości określonej przez tego gettera reprezentuje nazwę stworzonej relacji. Dla przykładu: w poniższym kodzie deklarujemy 
+relację `orders` (w 1.1 konieczne było zadeklarowanie relacji wewnątrz wydzielonej specjalnie metody `relations()`):
+
+```php
+class Customer extends \yii\db\ActiveRecord
+{
+    public function getOrders()
+    {
+        return $this->hasMany('Order', ['customer_id' => 'id']);
+    }
+}
+```
+
+Od tej pory można posługiwać się `$customer->orders`, aby uzyskać dostęp do tabeli zamówień klientów poprzez relację. Dodatkowo można również posłużyć się 
+następującym kodem, aby wywołać relacyjną kwerendę dla zadanych warunków:
+
+```php
+$orders = $customer->getOrders()->andWhere('status=1')->all();
+```
+
+Przy "gorliwym" pobieraniu relacji ("eager", w przyciwieństwie do leniwego pobierania "lazy") Yii 2.0 działa inaczej niż w wersji 1.1. W 1.1 tworzono kwerendę JOIN, 
+aby pobrać zarówno główne, jak i relacyjne rekordy. W Yii 2.0 wywoływane są dwie komendy SQL bez użycia JOIN - pierwsza pobiera główne rekordy, a druga relacyjne, filtrując je 
+przy użyciu kluczy głównych rekordów.
+
+Aby zmniejszyć zużycie CPU i pamięci, zamiast zwracać obiekty [[yii\db\ActiveRecord|ActiveRecord]], do kwerendy pobierającej dużą ilość rekordów możesz podpiąć metodę 
+[[yii\db\ActiveQuery::asArray()|asArray()]], dzięki czemu zostaną one pobrane jako tablice. Przykładowo:
+
+```php
+$customers = Customer::find()->asArray()->all();
+```
+
+Inną istotną zmianą jest to, że nie można już definiować domyślnych wartości atrybutów poprzez publiczne właściwości. 
+Jeśli potrzebujesz takich definicji, powinieneś przypisać je wewnątrz metody `init` w klasie rekordu.
+
+```php
+public function init()
+{
+    parent::init();
+    $this->status = self::STATUS_NEW;
+}
+```
+
+Nadpisywanie konstruktora klasy ActiveRecord w 1.1 wiązało się z pewnymi problemami, co nie występuje już w wersji 2.0. 
+Zwróć jednak uwagę na to, że przy dodawaniu parametrów do konstruktora możesz potrzebować nadpisać metodę [[yii\db\ActiveRecord::instantiate()]].
+
+W nowym rekordzie aktywnym znajdziesz wiele innych zmian i udogodnień. Aby zapoznać się z nimi, przejdź do sekcji [Rekord aktywny](db-active-record.md).
+
+
+Zachowania rekordu aktywnego
+----------------------------
+
+W 2.0 zrezygnowaliśmy z bazowej klasy zachowania `CActiveRecordBehavior`. Jeśli chcesz stworzyć zachowanie dla rekordu aktywnego, musisz 
+rozszerzyć bezpośrednio klasę `yii\base\Behavior`. Jeśli klasa zachowania ma reagować na zdarzenia, powinna nadpisywać metodę `events()`, jak zaprezentowano poniżej:
+
+```php
+namespace app\components;
+
+use yii\db\ActiveRecord;
+use yii\base\Behavior;
+
+class MyBehavior extends Behavior
+{
+    // ...
+
+    public function events()
+    {
+        return [
+            ActiveRecord::EVENT_BEFORE_VALIDATE => 'beforeValidate',
+        ];
+    }
+
+    public function beforeValidate($event)
+    {
+        // ...
+    }
+}
+```
+
+
+Klasa User i IdentityInterface
+------------------------------
+
+Klasa `CWebUser` z 1.1 została zastąpiona przez [[yii\web\User]] i nie ma już klasy `CUserIdentity`. 
+Zamiast tego należy zaimplementować interfejs [[yii\web\IdentityInterface]], który jest znacznie bardziej wygodny i oczywisty w użyciu. 
+Szablon zaawansowanego projektu zawiera przykład takiego właśnie użycia.
+
+Po więcej szczegółów zajrzyj do sekcji [Uwierzytelnianie](security-authentication.md), [Autoryzacja](security-authorization.md) i [Szablon zaawansowanego projektu](https://github.com/yiisoft/yii2-app-advanced/blob/master/docs/guide/README.md).
+
+
+Zarządzanie adresami URL
+------------------------
+
+Zarządzanie adresami URL w Yii 2 jest bardzo podobne do tego znanego z 1.1. Głównym ulepszeniem tego mechanizmu jest teraz wsparcie dla parametrów opcjonalnych. 
+Dla przykładu: warunek dla adresu zadeklarowany poniżej obejmie zarówno `post/popular` jak i `post/1/popular`. W 1.1 konieczne byłoby napisanie dwóch warunków, aby 
+osiągnąć to samo.
+
+```php
+[
+    'pattern' => 'post/<page:\d+>/<tag>',
+    'route' => 'post/index',
+    'defaults' => ['page' => 1],
+]
+```
+
+Przejdź do sekcji [Zarządzania adresami URL](runtime-routing.md) po więcej informacji.
+
+Istotną zmianą konwencji nazw dla adresów jest to, że nazwy kontrolerów i akcji typu "camel case" są teraz 
+konwertowane do małych liter, z każdym słowem oddzielonym za pomocą myślnika, np. ID kontrolera `CamelCaseController` zostanie 
+przekształcone w `camel-case`.
+
+Zapoznaj się z sekcją dotyczącą [ID kontrolerów](structure-controllers.md#controller-ids) i [ID akcji](structure-controllers.md#action-ids).
+
+
+Korzystanie z Yii 1.1 i 2.x jednocześnie
+----------------------------------------
+
+Jeśli chciałbyś skorzystać z kodu napisanego dla Yii 1.1 w aplikacji Yii 2.0, prosimy o zapoznanie się z sekcją [Praca z kodem zewnętrznym](tutorial-yii-integration.md).

docs/guide-pl/intro-yii.md

@@ -2,52 +2,56 @@ Czym jest Yii
 =============
 
 Yii jest wysoko wydajnym, opartym na komponentach frameworkiem PHP do szybkiego programowania 
-nowoczesnych stron internetowych. Nazwa Yii (wymawiana [ji:]) znaczy po chińsku "prosto i ewolucyjnie".
+nowoczesnych stron internetowych. Nazwa Yii (wymawiana [ji:]) oznacza w języku chińskim "prosto i ewolucyjnie".
-Może to być również rozumiane jako akronim dla Yes It Is!
+Może to być również rozumiane jako akronim dla **Yes It Is**!
 
 
-Do czego Yii jest najlepsze ?
+Dla jakich zastosowań Yii jest najlepszy?
-=============================
+-----------------------------------------
 
-Yii jest frameworkiem www ogólnego przeznaczenia, co znaczy że może być użyte do kodowania 
+Yii jest frameworkiem ogólnego przeznaczenia, co oznacza, że może być wykorzystany do stworzenia 
-wszystkich rodzajów aplikacji webowych używających PHP. Z uwagi na architekturę 
+każdego rodzaju aplikacji internetowych korzystających z PHP. Z uwagi na architekturę 
-opartą na komponentach i wyrafinowane wsparcie dla mechanizmów buforowania, jest on odpowiedni
+opartą na komponentach i zaawansowane wsparcie dla mechanizmów pamięci podręcznej jest on odpowiedni
-do tworzenia wielkich aplikacji jak portale, fora, systemy zarządzania treścią (CMS),
+do tworzenia rozbudowanych aplikacji, takich jak: portale, fora, systemy zarządzania treścią (CMS),
-projekty komercyjne (e-sklepy), usługi webowe i inne.
+projekty komercyjne (e-sklepy), usługi sieciowe i inne.
 
-Jak wygląda porównanie Yii z innymi frameworkami ?
-==================================================
 
-Jeśli już znasz inny framework, możesz docenić następujące cechy:
+Jak wygląda porównanie Yii z innymi frameworkami?
+-------------------------------------------------
 
-* Jak wiele frameworków, Yii implementuje architekturę MVC (model-widok-kontroller)
+Jeśli korzystałeś już z innych frameworków, na pewno docenisz, jak Yii wypada na ich tle:
-i wspiera organizację kodu zgodną z tym wzorcem.
+
-* Yii opiera się na filozofii że kod powinien być pisany prosto i elegancko. Yii nie próbuje przeprojektowywać 
+* Jak większość frameworków, Yii wykorzystuje architekturę MVC (Model-Widok-Kontroler) i wspiera organizację kodu zgodną z tym wzorcem.
-rzeczy tylko w celu dokładnego odwozowania wzorca projektowego.
+* Yii opiera się na filozofii, która mówi, że kod powinien być napisany w prosty, ale jednocześnie elegancki sposób. Yii nigdy nie będzie upierać się przy przeprojektowaniu 
-* Yii jest pełnym frameworkiem dostarczającym sprawdzone i gotowe do użycia funkcjonalności: konstruktory zapytań
+kodu jedynie w celu dokładnego trzymania się zasad wzorca projektowego.
-i ActiveRecord dla baz danych relacyjnych oraz NoSql; wsparcie dla RESTFull API; 
+* Yii jest w pełni rozwiniętym frameworkiem dostarczającym sprawdzonych i gotowych do użycia funkcjonalności: konstruktorów zapytań
-wielostopniowe wsparcie dla buforowania; i więcej.
+oraz ActiveRecord dla baz danych relacyjnych i NoSQL, wsparcia dla tworzenia RESTful API oraz wielopoziomowych mechanizmów pamięci podręcznej i wielu, wielu innych.
-* Yii jest niezwykle rozszerzalne. Możesz dostosować lub zmienić prawie każdy fragment rdzennego kodu. Możesz wykorzystać architekturę rozszerzeń, aby używać lub tworzyć łatwe do rozpowszechniania rozszerzenia.
+* Yii jest ekstremalnie rozszerzalny. Możesz dostosować lub wymienić praktycznie każdy fragment podstawowego kodu. 
-* Wysoka wydajność jest zawsze głównym celem w Yii.
+Dodatkowo Yii wykorzystuje architekturę rozszerzeń, dzięki czemu możesz w prosty sposób stworzyć i opublikować swoje własne moduły i widżety.
+* Podstawowym celem, do którego Yii zawsze dąży, jest wysoka wydajność.
+
+Yii nie jest efektem pracy pojedynczego programisty - projekt wspiera zarówno [grupa doświadczonych deweloperów][about_yii], jak i ogromna społeczność programistyczna, nieustannie 
+przyczyniając się do jego rozwoju. Deweloperzy trzymają rękę na pulsie najnowszych trendów Internetu, za pomocą prostych i eleganckich interfejsów wzbogacając Yii w najlepsze sprawdzone 
+rozwiązania i funkcjonalności, dostępne w innych frameworkach i projektach.
 
  
 Wersje Yii
-==========
+----------
+
+Yii aktualnie dostępny jest w dwóch głównych wersjach: 1.1 i 2.0. Wersja 1.1 jest kodem starszej generacji, obecnie w fazie utrzymaniowej. 
+Wersja 2.0 jest całkowicie przepisaną wersją Yii z uwzględnieniem najnowszych protokołów i technologii, takich jak Composer, PSR, przestrzenie nazw, traity i wiele innych.
+2.0 reprezentuje aktualną generację frameworka i na niej skupi się głównie praca programistów w ciągu najbliższych lat. 
+Ten przewodnik opisuje wersję 2.0.
 
-Yii ma aktualnie <i>(2014-12-28 - przyp tłumacza)</i> rozpowszechniane dwie główne wersje: 1.1 i 2.0. Wersja 1.1 jest starszej generacji <i>(dla PHP 5.1)</i>
-i jest w fazie utrzymaniowej. Wersja 2.0 jest całkowiecie przepisaną wersją Yii uwzględniającą
-najnowsze technologie i protokoły, w tym Composer,PSR,przestrzenie nazw, traity i więcej.
-Wersja 2.0 reprezentuje aktualną generację frameworka i otrzyma największe wsparcie programistów
-przez najbliższe lata. Ten podręcznik jest wyłącznie o wersji 2.0.
 
 Wymagania i zależności
-======================
+----------------------
 
-Yii 2.0 wymaga PHP 5.4.0 lub nowszego. Dokładniejsze wymagania dla konkretnych funkcjonalności
+Yii 2.0 wymaga PHP w wersji 5.4.0 lub nowszej. Aby otrzymać więcej informacji na temat wymagań i indywidualnych funkcjonalności, 
-możesz sprawdzić uruchamiając tester wymagań `requirements.php` dołączony w każdym wydaniu Yii.
+uruchom specjalny skrypt testujący system `requirements.php`, dołączony w każdym wydaniu Yii.
 
 Używanie Yii wymaga podstawowej wiedzy o programowaniu obiektowym w PHP (OOP), ponieważ Yii
 jest frameworkiem czysto obiektowym. Yii 2.0 wykorzystuje ostatnie udoskonalenia w PHP, jak 
-przestrzenie nazw i traity. Zrozumienie tych konstrukcji pomoże ci łatwiej zdecydować się na Yii 2.0.
+[przestrzenie nazw](http://www.php.net/manual/pl/language.namespaces.php) i [traity](http://www.php.net/manual/pl/language.oop5.traits.php). 
+Zrozumienie tych konstrukcji pomoże Ci szybciej i łatwiej rozpocząć pracę z Yii 2.0.
 
-.